Fâtiha 3. Âyet Nedir? Hayatla Kucaklaşan Bir Anlam
Bir an için, İzmir’de sıcağın kavurduğu bir öğleden sonrasında oturduğum kafede bir Fâtiha okuyorum. Neden mi? Çünkü hayat bazen “işte bu anı anlamak lazım” dedirtiyor. Hani deriz ya, “her şey bir anda yerine oturur”… İşte o oturma anı, Fâtiha 3. âyetinin peşinden geldi. Peki, bu âyetin ne olduğunu anlamak, gerçekten bu kadar önemli mi? İşte tam da bu noktada iç sesim devreye giriyor: “Tabii ki önemli! Ama bir de bunu hayatla bağdaştırarak anlamak var ya…” Hadi gelin, biraz kafa yoralım, hem de bolca esprili bir şekilde.
Fâtiha 3. Âyet: “Elhamdülillâhi Rabbil âlemîn” Ne Demek?
Fâtiha 3. âyet, bir bakıma hayatın özüdür: “Elhamdülillâhi Rabbil âlemîn”. Yani “Hamd, âlemlerin Rabbi olan Allah’a aittir.” Şimdi, bu cümle kulağa ne kadar ciddi geliyor değil mi? Ama gelin bunu biraz daha günlük dilde irdeleyelim. Mesela, o en sevdiğiniz dostunuza “Beni en iyi sen anlarsın” dediğinizde, o an yaşadığınız güven ve huzur gibi. Biraz abarttım mı? Evet, ama öyle ya! Kendi içimde şöyle bir tartışma başlıyor: “Ya ama bu âyet aslında evrendeki her şeyin bir düzen içinde olduğunu hatırlatıyor, değil mi? Ama aynı zamanda hayatı ne kadar takıp takmamak gerektiği konusunda da bir uyarı olabilir… Hah, işte burada tam da ikilemdeyim!”
Yani, içimdeki mantık felsefecisi şöyle diyor: “Bir yanda, Allah’a teşekkür etmenin tam zamanı. Her şeyin bir anlamı olduğunu idrak etmenin de tam anı.” Ama diğer yanda, içimdeki komik tarafıma diyorum ki: “Bu âyet, aslında çok da felsefi bir anlam taşımıyor. Sadece herkesin bildiği, aslında duyduğunda ne demek istediğini hemen kavrayacağı bir şey değil mi?”
Günlük Hayatla Fâtiha 3. Âyet Bağlantısı
Hayatımızda sıkça “Fâtiha 3. âyet nedir?” sorusunun cevabını günlük olaylarla yan yana koyarız. Mesela geçen gün, arkadaşım Zeynep’le buluştuk. Birbirimize saçma sapan şakalar yapıyorduk, o sırada Zeynep birden durdu, derin bir nefes aldı ve dedi ki: “Bazen hayatın, tam da şu anın farkına varmak gerek.” Aklıma Fâtiha 3. âyet geldi. “Elhamdülillâhi Rabbil âlemîn” dedim içimden, çünkü tam da o anda, her şeyin yerli yerine oturduğunu hissettim. Fâtiha 3. âyet, aslında her şeyin bir düzen içinde olduğunu, her şeyin başlangıcının ve sonunun bir anlamı olduğunu hatırlatan bir tür ruhsal ilham gibiydi.
Öyle ya, “Rabbil âlemîn” demek, aslında bütün her şeyi kapsıyor. Dünya, evren, yaşam, hatta o an bir kafede içtiğiniz kahve. Zeynep’in söylediklerini dinlerken, “Elhamdülillâhi Rabbil âlemîn” dedim içimden. Evet, belki de bunu daha çok günlük yaşamla ilişkilendirmeliyiz. Gülüp eğlenmek, o anın tadını çıkarmak, hatta bazen en saçma anları bile takdir etmek Fâtiha’nın anlamına dahil olabilir.
İçimdeki Felsefeci: “Ama Bir Dakika!”
İçimdeki felsefeci tam burada devreye giriyor. “Bu kadar yüzeysel bir anlamla geçiştiremezsin! Her şeyin bir düzen içinde olması, aslında hayatın bir tesadüf olmadığını gösteriyor. Eğer bunu içselleştirirsen, hayatın çok daha derin anlamlarını keşfetmeye başlarsın!” O da ne? Kafamda bir felsefe dersinden çıkmış gibi hissediyorum. Ama sonra içimdeki esprili taraf hemen müdahale ediyor: “Evet evet, derin düşüncelerle hayatı bu kadar karıştırma. Fâtiha 3. âyet, basitçe bir teşekkür ve şükür ifadesi değil mi? Kendi kafanda felsefe yapmaya gerek yok, sadece hayatı olduğu gibi kabullenmek yeterli.”
Sonuçta… Fâtiha 3. Âyet ve Biz
Bütün bu kafa karışıklıklarının ve esprili iç konuşmaların ardından, aslında Fâtiha 3. âyetin ne kadar basit ve etkili bir anlam taşıdığını fark ediyorum. “Elhamdülillâhi Rabbil âlemîn” demek, yaşamın her anında şükretmek, hayatı olduğu gibi kabullenmek ve insan olarak küçük ama önemli şeylerin değerini bilmek demek. Bu âyet, ne kadar karmaşık bir evrende yaşadığımızı hatırlatsa da, aynı zamanda basitliğin ve huzurun ne kadar değerli olduğunu da gösteriyor.
Sonuç olarak, Fâtiha 3. âyet bir anlamda “Hayat, her haliyle güzeldir. Şükür etmek, onu anlamaktır” diyor. Ama unutmayın, bu yazıyı okurken belki bir kahve içiyorsunuz, belki de dışarıda rüzgarın tadını çıkarıyorsunuz. Hadi, bu âyetin anlamını bir de öyle düşünün. Bazen en derin anlamları, en basit anlarda buluruz. Hem de, belki biraz eğlenerek, biraz düşünerek, ama her halükarda hayatı kabullenerek.